Là người sáng lập và rèn luyện Đảng ta, Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm đến vấn đề phòng, chống, tiêu diệt chủ nghĩa cá nhân để xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam thành một Đảng cách mạng chân chính, khỏe mạnh - đội tiền phong của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam. Kỷ niệm 39 năm Ngày thành lập Đảng, với bút danh T.L., Chủ tịch Hồ Chí Minh viết “Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa các nhân”, đăng báo Nhân dân, số 5409, ngày 3/2/1969. Nửa thế kỷ sau khi ra đời, những lời dặn của Người trong tác phẩm vẫn vẹn nguyên giá trị. Trong đó, điều căn cốt nhất theo Người là mỗi cán bộ, đảng viên phải thường xuyên, liên tục rèn luyện, quyết tâm phòng, chống và đấu tranh triệt để xóa bỏ chủ nghĩa cá nhân đề nâng cao đạo đức cách mạng.

Nguồn: sachsuthattphcm.com.vn

Chống kẻ địch “nội xâm” là việc phải làm thường xuyên

Theo Người, chủ nghĩa cá nhân là vết tích xấu xa của xã hội cũ, “là một thứ rất gian giảo, xảo quyệt; nó khéo dỗ dành người ta đi xuống dốc. Mà ai cũng biết rằng xuống dốc thì dễ hơn lên dốc”(1). Đó là thứ vi trùng mẹ, đẻ ra nhiều bệnh khác, trái với đạo đức cách mạng và chừng nào chủ nghĩa cá nhân còn tồn tại, dù ít hay nhiều cũng vẫn sẽ “ngăn trở” người cán bộ, đảng viên nỗ lực “một lòng một dạ đấu tranh cho sự nghiệp cách mạng”; sẽ dẫn đến sự suy thoái về đạo đức, lối sống trong đội ngũ cán bộ, đảng viên; vẫn sẽ còn xâm nhập vào “nội bộ Đảng”, làm giảm nguồn sức mạnh nội lực, sự đoàn kết, thống nhất của Đảng thì chừng đó vẫn đe dọa sự tồn vong của Đảng và chế độ. Vì “chủ nghĩa cá nhân là kẻ địch hung ác của chủ nghĩa xã hội”, “là một trở ngại lớn cho việc xây dựng chủ nghĩa xã hội;…thắng lợi của chủ nghĩa xã hội không thể tách rời thắng lợi của cuộc đấu tranh trừ bỏ chủ nghĩa cá nhân”(2), nên nhất định “người cách mạng phải tiêu diệt nó”(3).

Trong cuộc đời hoạt động cách mạng của mình. Người đã sớm nói về chủ nghĩa cá nhân, nhấn mạnh yêu cầu phòng, chống, tiêu diệt chủ nghĩa cá nhân trong mỗi cán bộ, đảng viên và coi đó là một trong những nội dung quan trọng để xây dựng một Đảng Mácxít cách mạng chân chính. Song, cũng chính Người khẳng định, “đấu tranh chống chủ nghĩa cá nhân không phải là giày xéo lên lợi ích các nhân”. Trong những năm 1925-1927, khi giảng cho những thanh niên Việt Nam yêu nước tại Quảng Châu, Trung Quốc, Người đã yêu cầu mỗi người phải rèn luyện theo “Tư cách một người cách mệnh”; trong đó có: “hòa mà không tư”, “cả quyết sửa lỗi mình”, “vị công vong tư”, “không hiếu danh, không kiêu ngạo”, “ít lòng ham muốn về vật chất”, “với từng người thì khoan thứ”, “có lòng bày vẽ cho người”, “hay xem xét người” “phục tùng đoàn thể…”(4). Sau đó, Người cũng dành nhiều bài nói, bài viết bàn về vấn đề này. Mùa xuân 1969, không chỉ tiên lượng nguy cơ suy thoái đạo đức, lối sống của đội ngũ cán bộ, đảng viên, Chủ tịch Hồ Chí Minh còn chỉ rõ trong Đảng “còn có một số ít cán bộ, đảng viên mà đạo đức, phẩm chất còn thấp kém. Họ mang nặng chủ nghĩa cá nhân, việc gì cũng nghĩ đến lợi ích của riêng mình trước hết. Họ không lo “mình vì mọi người” mà chỉ muốn “mọi người vì mình”(5)…

Khác với những người “rất hăng hái, dũng cảm trong mọi công tác. Đó là những bông hoa tươi thắm của chủ nghĩa anh hùng cách mạng. Nhân dân ta và Đảng ta rất tự hào về những người con xứng đáng như thế” là những con người “do cá nhân chủ nghĩa mà ngại gian khổ, khó khăn, sa vào tham ô, hủ hóa, lãng phí, xa hoa. Họ tham danh trục lợi, thích địa vị quyền hành. Họ tự cao tự đại, coi thường tập thể, xem khinh quần chúng, độc đoán, chuyên quyền. Họ xa rơi quần chúng, xa rời thực tế, mắc bệnh quan liêu, mệnh lệnh. Họ không có tinh thần cố gắng vươn lên, không chịu học tập tiến bộ…”(6). Đó là những người có những biểu hiện ngại gian khổ, khó khăn, sa vào tham ô, hủ hóa, lãng phí, xa hoa; tham danh trục lợi, thích địa vị quyền hành, tự cao tự đại, coi thường tập thể, xem khinh quần chúng, quan liêu, mệnh lệnh; luôn “dùng của công làm việc tư”, “ham địa vị, hay lên mặt”, chỉ ưa người khác “tâng bốc mình, khen ngợi mình”, “ưa sai khiến người khác”, “tự thấy mình cái gì cũng giỏi”, kiêu ngạo, hiếu danh, thiếu kỷ luật, hẹp hòi, ích kỷ, “luôn đặt lợi ích của mình lên trên lợi ích của Đảng, của dân tộc”, chia rẽ khối đoàn kết, thống nhất trong nội bộ Đảng, làm mất dân chủ trong Đảng… Kết quả là quần chúng không ưa, không phục, không yêu quý họ, rời xa họ. Theo Người, đây là những người đã ỷ thế vào quyền hạn và trách nhiệm được trao, ỷ thế vào quyền lực tại cơ quan công quyền để kéo bè kéo cánh, chăm chút cho lợi ích của nhóm mình, dòng họ và địa phương mình mà không nhìn đến lợi ích của toàn bộ, v.v…

Những biểu hiện này là một trong những nguyên nhân của suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, gây ra “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Do đó, để Đảng luôn “là đạo đức, là văn minh”, Người đã không chỉ nêu ra những biểu hiện của chủ nghĩa cá nhân; nhấn mạnh yêu cầu phòng, chống và tiêu diệt chủ nghĩa cá nhân mà Người còn khẳng định: mỗi tổ chức cơ sở đảng nói chung, đội ngũ cán bộ, đảng viên nói riêng phải kiên quyết, kiên trì cuộc đấu tranh phòng, chống và quét sạch chủ nghĩa cá nhân để Đảng luôn xứng đáng với vai trò tiền phong.

Gắn phòng, chống chủ nghĩa cá nhân với nâng cao đạo đức cách mạng

Thực hiện lời căn dặn và những chỉ dẫn của Chủ tịch Hồ Chí Minh về “Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân”, trong gần 90 năm xây dựng và trưởng thành của Đảng, đa số đội ngũ cán bộ, đảng viên của Đảng đã nỗ lực rèn luyện đạo đức, cách mạng, có phẩm chất chính trị tốt, bản lĩnh chính trị vững vàng, đạo đức, lối sống trong sáng, gắn bó với nhân dân; luôn nỗ lực phấn đấu nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng quản lý… để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan, vẫn còn một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ.

Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ” đã nêu ra những biểu hiện của những người sa vào chủ nghĩa cá nhân như:

1) Sống ích kỷ, thực dụng, cơ hội, vụ lợi; chỉ lo thu vén cá nhân, không lợi, không quan tâm đến lợi ích tập thể; ganh ghét, đố kỵ, so bì, tị nạnh, không muốn người khác hơn mình.

2) Vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ, gây mất đoàn kết nội bộ, đoàn kết xuôi chiều, dân chủ hình thức; cục bộ, bè phái, kèn cựa địa vị, tranh chức, tranh quyền…

3) Mắc bệnh “thành tích”, háo danh, phô trương, che giấu khuyết điểm, thổi phồng thành tích, “đánh bóng” tên tuổi; thích được đề cao, ca ngợi; “chạy thành tích”, “chạy khen thưởng”, “chạy danh hiệu”.

4) Quan liêu, xa rời quần chúng, không sâu sát cơ sở, thờ ơ, vô cảm, thiếu trách nhiệm trước những khó khăn, bức xúc và đòi hỏi chính đáng của nhân dân…”.

Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng suy thoái này trước hết là do bản thân bộ phận cán bộ, đảng viên đó phai nhạt lý tưởng cách mạng; dao động, giảm sút niềm tin vào mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; hoài nghi, thiếu tin tưởng vào chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; thiếu tu dưỡng, rèn luyện; lập trường tư tưởng không vững vàng, hoang mang, dao động trước những tác động từ bên ngoài; sa vào chủ nghĩa cá nhân ích kỷ, hẹp hòi, bị cám dỗ bởi các lợi ích vật chất, không làm tròn trách nhiệm, bổn phận của mình trước Đảng, trước dân. Trong khi đó, nguyên tắc tập trung dân chủ ở nhiều nơi bị buông lỏng; nguyên tắc tự phê bình và phê bình thực hiện không nghiêm; tham nhũng, lãng phí, tiêu cực vẫn còn nghiêm trọng…

Do đó, xuất phát từ yêu cầu, nhiệm vụ của cách mạng Việt Nam trong bối cảnh đổi mới và hội nhập quốc tế, để thiết thực đấu tranh phòng, chống chủ nghĩa các nhân, xây dựng và chỉnh đốn Đảng, toàn Đảng đã và đang triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XII của Đảng; Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII về xây dựng, chỉnh đốn Đảng; Quy định số 101-QĐ/TW về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp; Quy định số 47-QĐ/TW về những điều đảng viên không được làm…

Trên tinh thần phát huy những kết quả đạt được, tiếp tục khắc phục những hạn chế để không ngừng “Nâng cao đạo đức cách mạng, quét sạch chủ nghĩa cá nhân” theo di huấn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, mỗi cấp ủy, tổ chức cơ sở đảng và cán bộ, đảng viên tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm sau:

Một là, “phải ra sức tăng cường giáo dục toàn Đảng về lý tưởng cộng sản chủ nghĩa, về đường lối chính sách của Đảng, về nhiệm vụ và đạo đức của người đảng viên. Phải thực hành phê bình và tự phê bình trong Đảng”(7). Theo đó, phải khắc phục bệnh “học tập lý luận chính trị; lười học tập chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước”. Đồng thời, coi việc thực hiện Chỉ thị 03, Chỉ thị 05 và Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, XII và các Quy định 101, 47… trong Đảng vừa là công tác giáo dục, vừa đấu tranh và tự đấu tranh trong mỗi tổ chức đảng và từng cá nhân. Đó là trách nhiệm của toàn Đảng, của cả hệ thống chính trị và mỗi cá nhân, thiết thực phòng và chống 27 biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị; đạo đức, lối sống; “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ như Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII đã chỉ rõ.

Hai là, thực hiện “chế độ sinh hoạt của chi bộ phải nghiêm túc. Kỷ luật của Đảng phải nghiêm minh. Công tác kiểm tra của Đảng chặt chẽ”(8). Đó là điều kiện quan trọng bảo đảm cho Đảng thật sự là một khối đoàn kết, thống nhất trên tất cả các mặt chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức; bảo đảm cho đường lối, chủ trương của Đảng được chấp hành nghiêm chỉnh, thực hiện thắng lợi. Do đó, phải giữ chế độ, kỷ luật và công tác này nghiêm từ trên xuống dưới, trở thành nề nếp; đồng thời, thực hiện kiểm tra, giám sát có hiệu quả, đồng bộ. Kịp thời phát hiện những cán bộ, đảng viên mắc sai lầm, khuyết điểm để có biện pháp sửa chữa nghiêm túc. Kiên quyết đưa ra khỏi Đảng những cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” để Đảng trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức.

Ba là, nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên về phòng, chống và tiêu diệt chủ nghĩa cá nhân đi liền với chống tham ô, tham nhũng, lãng phí và bệnh quan liêu. “Phải kiên quyết quét sạch chủ nghĩa cá nhân, nâng cao đạo đức cách mạng, bồi dưỡng tư tưởng tập thể, tinh thần đoàn kết, tính tổ chức và tính kỷ luật”(9) gắn với thực hiện nghiêm Quy định số 08-QĐi/TW về “Trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, trước hết là Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương”. Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII trong các tổ chức cơ sở đảng và cán bộ, đảng viên; đưa việc học và làm theo Bác trở thành nhu cầu tự thân của mỗi người, bảo đảm cho đội ngũ cán bộ, đảng viên có khả năng “đề kháng” tốt, “miễn dịch” hiệu quả với chủ nghĩa cá nhân. Phát huy tính tiền phong gương mẫu, nói đi đôi với làm của đội ngũ cán bộ, đảng viên, cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp trong đấu tranh phòng, chống, tiêu diệt chủ nghĩa cá nhân, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ.

Bốn là, thấm nhuần lời căn dặn của Người “phải đặt lợi ích của Đảng, của nhân dân lên trên hết, trước hết”; “phải đi sâu đi sát thực tế, gần gũi quần chúng, thật sự phát huy quyền làm chủ tập thể của nhân dân”(10) và gắn bó mật thiết với nhân dân. Trước hết, nâng cao nhận thức và thực hành cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, xây dựng ý thức tôn trọng nhân dân, tinh thần tận tụy phục vụ nhân dân. Đồng thời, mở rộng dân chủ trong Đảng, trong toàn xã hội để đoàn kết, động viên và phát huy vai trò của nhân dân trong giám sát của cán bộ, đảng viên, các tổ chức đảng, cơ quan nhà nước. Đổi mới công tác tuyên truyền, biểu dương, nhân rộng các gương điển hình của cá nhân, tập thể trong học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, nhất là theo chủ đề năm 2019 về “Xây dựng ý thức tôn trọng Nhân dân, phát huy dân chủ, chăm lo đời sống Nhân dân theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.

Năm là, “cố gắng học tập, rèn luyện, nâng cao trình độ hiểu biết để làm tốt mọi nhiệm vụ”(11), coi đây là nhu cầu tự thân của mỗi cán bộ, đảng viên trong mọi mặt công tác. Trong đó, tự rèn luyện là sự gắn kết giữa lý luận và thực tiễn, vừa khẳng định tính tự giác, sức mạnh nội sinh vừa là yêu cầu đòi hỏi sự nỗ lực phấn đấu, tinh thần tự phê bình và phê bình của mỗi người. Qua đó, giúp cán bộ, đảng viên không ngừng nâng cao bản lĩnh chính trị, trí lực, thể lực và tâm lực để khởi dậy tiềm năng, trí tuệ và phát huy sự sáng tạo trong công tác lãnh đạo và chỉ đạo thực tiễn để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.

-------------------------------

(1), (2), (3) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia - Sự thật, xuất bản lần thứ 3, H. 2011, t.11, tr602, 609, 611.

(4) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.2, tr.280-281.

(5), (6), (7), (8), (9), (10), (11) Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t.15, tr.546-547, 547, 547, 547, 547, 547, 547.

TS. Văn Thị Thanh Mai

Ban Tuyên giáo Trung ương

Theo Thông tin sinh hoạt chi bộ Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương